CBAM – wpływ na Unijny Przemysł

Rozpoczęty od 1 października 2023 r., proces wdrażania mechanizmu CBAM (Carbon Border Adjustment Mechanism) stanowi kolejny etap w europejskiej polityce klimatycznej. Choć nowe regulacje budzą nadzieje na ograniczenie wycieku emisji, towarzyszą im również obawy oraz wyzwania dla unijnych przedsiębiorstw.

CBAM, mający na celu wyrównanie szans producentów w UE wobec taniego importu z krajów trzecich, wprowadza nowe wyzwania i obawy. W rzeczywistości, wiele przedsiębiorstw nie jest przekonanych o korzyściach płynących z tego mechanizmu, obawiając się biurokratycznego obciążenia oraz ewentualnego wpływu na konkurencyjność.

Unijny system handlu emisjami CO2 (EU ETS), uruchomiony w 2005 r., miał ograniczyć emisje gazów cieplarnianych. Teraz, po blisko dwóch dekadach, wprowadza się CBAM jako narzędzie dodatkowe, mające zwalczyć „wyciek emisji.” Jednak, czy jest to naprawdę skuteczna bariera czy jedynie kolejna warstwa regulacji, budzi wątpliwości wśród niektórych przedsiębiorców.

Okres przejściowy, trwający do końca 2025 r., ma być czasem testów i nauki dla wszystkich zainteresowanych stron, ale też momentem do zebrania przez KE informacji na temat emisji wbudowanych. Czy jednak obawy przed biurokracją oraz obciążeniem administracyjnym nie zaczną przeważać nad korzyściami płynącymi z tego mechanizmu?

Dodatkowo, wątpliwości wzbudza nie tylko sam CBAM, ale także sposób, w jaki Unia wprowadza nowe regulacje. Przedstawiciele niemieckiego przemysłu już teraz ostrzegają przed „biurokratycznym szaleństwem,” a niemieckie stowarzyszenie przemysłu chemicznego VCI zwraca uwagę, że Niemcy ryzykują stanie się „muzeum przemysłowym.”

W Polsce, obawy dotyczące stopniowego wycofywania bezpłatnych uprawnień do emisji CO2 od 2026 r. budzą niepokój wśród przedstawicieli branży cementowej. Czy w obliczu tych obaw i rosnącego sceptycyzmu niezbędne jest ponowne rozważenie kierunku, w jakim zmierza europejska polityka klimatyczna?

Dodatkowo, w kontekście nieustannego kryzysu dotyczącego praworządności i napięć w relacjach między krajami członkowskimi, pytanie o skuteczność CBAM wydaje się być jednym z wielu wyzwań, przed którymi stoi Unia Europejska.

CBAM, to niezwykle istotny element pakietu Fit For 55, wprowadzanego przez Unię Europejską. Mechanizm ten ma zastosowanie do cen surowców i półproduktów, których produkcja generuje znaczące emisje gazów cieplarnianych do atmosfery. W kontekście europejskiego systemu handlu emisjami (ETS), producenci tych surowców zobowiązani są do zakupu certyfikatów umożliwiających emisję gazów, co wiąże się z dodatkowymi kosztami.

Jednakże, istnieje pokusa dla producentów w Europie, aby nabywać te surowce poza granicami UE, gdzie nie obowiązują takie restrykcje. To zjawisko, znane jako „wyciek emisji”, skutkuje obniżeniem kosztów produkcji, ale jednocześnie przyczynia się do zwiększenia emisji gazów cieplarnianych związanych z transportem tych surowców do Europy. Aby temu zapobiec, Unia Europejska wprowadza CBAM na przywożone towary, takie jak nawozy, produkty stalowe, żeliwne i aluminiowe, a także na energię elektryczną, wodór i cement.

Warto zauważyć, że od 1 października 2023 r. import tych towarów polega na raportowaniu na bazie kwartalnej, co ma umożliwić skrupulatne monitorowanie emisji. Docelowo, od 2026 roku, system CBAM stanie się odpłatny, a importerzy będą zobowiązani do zakupu certyfikatów CBAM. Cena tych certyfikatów będzie ustalana w odniesieniu do certyfikatów w obiegu ETS, po pomniejszeniu o odpowiednie opłaty środowiskowe. Ta cena, nazywana „zielonym cłem” lub „podatkiem węglowym”, stanie się istotnym czynnikiem ekonomicznym, wpływającym na koszty importu.

W związku z tym, istnieje potrzeba dostosowania się do nowych regulacji i wdrożenia systemów raportowania, aby uniknąć kar za brak raportowania lub zaniżanie poziomów emisji. Sankcje za te naruszenia wahają się od 10 do 50 euro za tonę niezaraportowanych emisji, co stanowi dodatkowy bodziec dla firm do skrupulatnego przestrzegania nowych przepisów. Warto już teraz podejść do wprowadzenia nowych procesów zbierania i agregacji danych, zwłaszcza że próg wartościowy rozpoczęcia procesu raportowego wynosi zaledwie 150 euro.

Podsumowując, CBAM stanowi wyzwanie dla przedsiębiorstw, które muszą dostosować swoje strategie biznesowe do nowych regulacji, zarówno pod względem ekonomicznym, jak i środowiskowym.

Wspieraj "W Oparach Absurdu"!

Jeśli cenisz niezależność, głębię i odwagę w dziennikarstwie, rozważ postawienie nam kawy na BuyCoffee.to. Każde wsparcie pomaga nam kontynuować naszą misję odkrywania i dzielenia się z Wami prawdziwymi historiami. Dołącz do naszej społeczności pasjonatów i bądź częścią zmiany! ☕